RAJA BERPERLEMBAGAAN

Sistem Raja Berperlembagaan pula adalah suatu sistem pemerintahan yang mengekalkan raja sebagai pemerintahan tertinggi mengikut peruntukan dalam Perlembagaan Malaysia. Pemerintah iaitu Yang Di-Pertuan Agong akan dilantik oleh Raja-raja Melayu dan dibantu oleh Perdana Menteri. Yang Di-Pertuan Agong bertindak nasihat Perdana Menteri berdasarkan Perlembagaan Malaysia. Baginda tidak boleh bertindak sendirian kecuali perkara yang memerlukan budi bicara baginda. Yang Di-Pertuan Agong merupakan tonggak keagungan Malaysia dan juga simbol perpaduan rakyat sejak merdeka hingga kini. Baginda dipilih daripada kalangan 9 Raja Melayu secara bergilir-gilir mengikut peruntukan dalam Perlembagaan Malaysia, iaitu: Negeri Sembilan – Selangor – Perlis – Terengganu – Kedah – Kelantan – Pahang – Johor – Perak. Yang Di-Pertuan Agong selain daripada memberi keseimbangan kepada raja yang menaungi rakyat dan rakyat yang dinaungi raja, baginda juga membantu memantapkan kewibawaan institusi beraja di Malaysia.

Malaysia telah memilih mengamalkan sistem pemerintahan Demokrasi Berparlimen dengan Raja Berperlembagaan. Maka Yang Di-Pertuan Agong sebagai Ketua Negara[2] Malaysia. Selain itu, Malaysia juga merupakan negara yang mengamalkan sistem demokrasi berasaskan sistem Persekutuan. Ini bermakna, semua negeri yang terdapat di Malaysia telah bersetujui dengan konsep penubuhan negara Malaysia. Dan setiap negeri yang terbabit akan menyerahkan sebahagian kuasa masing-masing, seperti pertahanan, pelajaran, kewangan dan lain-lain lagi seperti mana yang telah tercatat di dalam Perlembagaan Malaysia (ditadbir oleh Kerajaan Pusat). Ia telah tercatat ada perkara-perkara yang dijadikan kuasa negeri dan negeri akan mentadbirkan kuasa. 

Perlembagaan negara kami telah digubal dengan mengadakan syarat-syarat untuk pengalaman sistem Demokrasi Berparlimen. Pembahagian kuasa kepada tiga bahagian di dalam pemerintahan adalah salah satu syarat sistem Demokrasi Berparlimen. Tiga bahagian tersebut iaitu Badan Pemerintah (Eksekutif), Badan Perundangan (Legislatif) dan Badan Kehakiman (Judsiari). Kuasa, bidang tugas dan peranan bagi ketiga-tiga badan ini adalah berrlainan. Namun begitu, Badan Pemerintah dan Badan Perundangan saling berkait antara satu sama lain, ini disebabkan negara kami Malaysia mengamalkan sistem kerajaan di mana ahli-ahli Badan Pemerintah adalah juga ahli-ahli Badan Perundangan. Bagi menjamin keadilan di negara Malaysia, Badan Kehakiman sahaja merupakan sebuah badan yang berasingan dan bebas dari politik.

Berikut adalah cara operasi ketiga-tig Badan yang utama di Malaysia, dan marilah kita bersama-sama mengkaji dan melihat dengan lebih terperinci lagi bagaimanakah Badan Pemerintah dan Badan Perundangan saling berkait antara satu sama lain, dengan Raja Berperlembagaan pula, setinggi atau sepenting manakah Yang Di-pertuan Agong memainkan peranannya.

Badan Pemerintah (Eksekutif)

Badan Pemerintah terdiri daripada Jemaah Menteri atau kabinet yang merupakan Badan pelaksana dasar kerajaan. Ia merupakan juga badan yang bertanggungjawab melaksanakan kuasa-kuasa eksekutif mengikut undang-undang dan Perlembagaan, badan ini tidak boleh mengubal undang-undang dan urusan penghakiman. Kuasa memerintah negara Malaysia adalah terletak pada Yang Di-pertuan Agong mengikut Perkara 39, Perlembagaan Persekutuan. Kuasa tersebut tertakluk kepada peruntukan mana-mana undang-undang persekutuan, dan mengikut peruntukan Jadual Kedua, kuasa ini boleh dijalankan oleh Jemaah Menteri atau mana-mana Menteri yang diberi kuasa oleh Jemaah Menteri. Tetapi dengan undang-undang, Parlimen boleh juga memberi tugas-tugas pemerintah kepada orang lain.

Apabila bertembung dengan situasi Yang Di-pertuan Agong tidak berupaya menjalankan tugas kerana sakit, tidak berada dalam negara Malaysia lebih daripada 15 hari, atau kerana sebab-sebab lain, maka Timbalan Yang Di-pertuan Agong selaku Timbalan Ketua Utama Negara bertanggungjawab menjalankan tugas-tugas Yang Di-pertuan Agong.

Kuasa eksekutif terbahagi pula kepada Kerajaan Persekutuan dan juga Kerajaan Negeri. Bidang kuasa kerajaan Persekutuan hanya bertumpu kepada Senarai Persekutuan, manakala bidang kuasa kerajaan Negeri pula terkandung dalam Senarai Negeri dan Senarai Bersama. Kedua-dua peringkat kerajaan ini bertanggungjawab menjalankan urusan-urusan pentadbiran dan pemerintahan. Mereka tidak melibatkan diri dalam urusan dan hal ehwal Perundangan dan juga Kehakiman.

Seperti yang termaktub dalam Perlembagaan, badan ini terdapat penjawat-penjawat yang tertentu di kedua-dua peringkat kerajaan. Mereka berperanan melaksanakan undang-undang yang telah diluluskan oleh Badan Perundangan. Jemaah Menteri (Kabinet) adalah Badan Pemerintah di peringkat Persekutuan, Badan Pemerintah di peringkat Negeri pula dikenali sebagai Majlis Mesyuarat Kerajaan Negeri.

Yang Di-pertuan Agong 

Seri Paduka Baginda Yang Di-pertuan Agong yang mengetuai tiga Badan Kerajaan utama iaitu Badan Pemerintahan, Badan Perundangan dan Badan Kehakiman. Jawatan ini telah wujud sejak tahun 1957. Baginda merupakan Ketua Negara yang mengambil keutamaan mengatasi semua orang dalam Malaysia, dan dalam apa-apa  juga perbicaraan dalam mana-mana mahkamah tidak boleh dikenakan dakwaan. Raja Permaisuri Agong iaitu isteri Yang Di-pertuan Agong mempunyai keutamaan selepas Yang Di-pertuan Agong. Yang Di-pertuan Agong menjadi simbol keutuhan dan perpaduan rakyat bagi negara Malaysia.

Majlis Raja-raja  akan mengikut peraturan yang termaktub dalam Jadual Ketiga, Perlembagaan Persekutuan, untuk memilih Yang Di-pertuan Agong. Baginda akan memegang jawatan sebagai Yang Di-pertuan Agong selama 5 tahun, kecuali baginda meletak jawatan atau dilucutkan jawatannya oleh Majlis Raja-raja. Yang Di-pertuan Agong dipilh daripada 9 buah Negeri Melayu secara bergilir-gilir selama 5 tahun.

            Kuasa pemeritah yang dipegang sebagai Ketua Negara, Yang Di-pertuan Agong mempunyai kuasa memanggil, membatalkan dan membubarkan Parlimen. Baginda akan mendapat nasihat daripada Jemaah Menteri semasa melaksanakan tugas. Terdapat tiga perkara yang boleh dilaksanakan mengikut budi bicara Yang Di-pertuan Agong sendiri, iaitu meminta supaya diadakan mesyuarat Majlis Raja-raja mengenai keistimewaan, kedudukan, kemuliaan dan kebesaran atau kehormatan Raja-raja, melantik Perdana Menteri, dan tidak mempersetujui pembubaran Parlimen. Adalah tanggungjawab Yang Di-pertuan Agong memelihara kedudukan istimewa orang Melayu dan kaum bumiputera di Sabah dan Sarawak mengikut Perkara 153, Perlembagaan Persekutuan. Yang Di-pertuan Agong berperanan menentukan rizab orang Melayu dan bumiputera, biasiswa, bantuan istimewaan pendidikan atau latihan, jawatan perkhidmatan, kadar permit atau lesen, dan juga mengisytiharkan darurat.

            Selain itu, baginda mempunyai juga kuasa pengampunan bagi semua kesalahan yang dilakukan di dalam Wilayah Persekutuan, dan kesalahan-kesalahan tertentu di bawah Akta Keselamatan Dalam Negeri. Baginda juga adalah Ketua Agama bagi negeri baginda sendiri, Wilayah Persekutuan, Pulau Pinang, Melaka, Sabah dan Sarawak. Yang Di-pertuan Agong merupakan Ketua Tertinggi Angkatan Bersenjata. Maka, baginda berkuasa menangguh atau mengampunkan sesuatu hukuman terhadap sesuatu kesalahan yang dibicarakan oleh Mahkamah Tentera. Yang Di-pertuan Agong mempunyai kuasa lantik dan melucut jawatan Jemaah Menteri dan Timbalan Menteri setelah mendapat nasihat Perdana Menteri.

            Pada teorinya, Yang Di-pertuan Agong diberi kuasa eksekutif oleh Perlembagaan Persekutuan, tetapi sebenarnya, kuasa eksekutif dijalankan oleh Jemaah Menteri dan kakitangan Perkhidmatan Awam. Sekiranya baginda melakukan sesuatu kesalahan semasa menjalankan tugas rasmi, pihak yang terkilan boleh mendakwa Kerajaan Persekutuan (sebagai defeden). Ini bermakna Yang Di-pertuan Agong tidak mempunyai imuniti yang mutlak di sisi undang-undang. Ini menunjukkan setiap warganegara adalah tertakluk kepada undang-undang dan sistem pemerintahan demokrasi berparlimen memelihara keadilan.