Jemaah Menteri (Kabinet)
Jemaah Menteri merupakan badan
yang menjalankan kuasa eksekutif yang dipegang oleh Yang Di-pertuan Agong. Yang
Di-pertuan Agong hendaklah melantik barisan Jemaah Menteri untuk menasihatkan
baginda dalam hal ehwal menjalankan tugas-tugasnya menurut Perkara 43,
Perlembagaan Persekutuan. Jemaah Menteri bertanggungjawab membuat dasar
tertinggi negara dan mengubal dasar-dasar kerajaan dalam semua perkara.
Perdana Menteri merupakan Ketua Jemaah Menteri yang dilantik oleh Yang
Di-pertuan Agong daripada ahli Dewan Rakyat. Beliau juga hendaklah dipilih
berdasarkan daripada kalangan ahli Dewan Rakyat yang mendapat sokongan majoriti
ahli-ahli dewan. Sekiranya, beliau gagal mendapat sokongan daripada ahli-ahli
Jemaah Menteri, Perdana Menteri terpaksa meletakkan jawatan.
Sebagai Ketua Jemaah Menteri,
Perdana Menteri bertindak sebagai pengerusi dalam mesyuarat Jemaah Menteri yang
diadakan seminggu sekali pada setiap hari Rabu. Selain itu, Perdana Menteri
bertindak sebagai Ketua Pentadbir Utama Negara dan juga Pegawai Diplomatik
utama negara. Bagi memastikan dasar kerajaan, Perdana Menteri akan memberi
arahan kepada jentera pentadbiran kerajaan di Peringkat Persekutuan dan
Peringkat Negeri untuk melaksanakannya. Dengan ini, Jemaah Menteri merupakan
satu badan yang berperanan untuk menasihati Yang Di-pertuan Agong dalam
menjalankan tugas-tugas baginda dan menjalankan tugas-tugas sebenar bagi pihak
baginda.
Atas nasihat Perdana Menteri,
Yang Di-pertuan Agong hendaklah melantik Menteri-menteri lain dalam kalangan
ahli-ahli Dewan Rakyat dan Dewan Negara. Maka, walaupun perkara ini tidak
dinyatakan dalam Perlembagaan Persekutuan, tetapi lazimnya semua menteri adalah
ahli Jemaah Menteri. Tempoh memegang jawatan sebagai ahli Jemaah Menteri
bergantung kepada selama mana ia diperkenankan oleh Yang Di-pertuan Agong atas
nasihat Perdana Menteri. Namun begitu, seseorang Menteri itu boleh meletakkan
jawatan secara sukarela atas sebab-sebab tertentu. Sebelum memegang jawatan,
anggota tersebut hendaklah mengangkat sumpah jawatan iaitu sumpah rahsia dan
sumpah taat setia, jika tidak, beliau tidak dibenarkan menjalankan
tugas-tugasnya.
Perdana Menteri akan membuat
peruntukan kementerian bagi Menteri-menteri yang telah dilantik oleh Yang
Di-pertuan Agong atas dasar kesesuaian tertentu. Atas nasihat Perdana Menteri,
seorang Timbalan Menteri akan dilantik oleh Yang Di-pertuan Agong demi membantu
beliau. Biasanya, seorang anggota akan memegang satu kementerian, tetapi ada
juga pengecualian yang seseorang anggota memegang lebih dari satu kementerian.
Semasa mesyuarat diadakan, hal-hal seperti perlaksanaan dasar yang telah
diputuskan atau masalah-masalah semasa yang dihadapi oleh kerajaan akan
dibincangkan. Mesyuarat yang diadakan merupakan perbincangan yang penting dan
tertutup.
Setiap kementerian
bertanggungjawab menggubal dasar-dasar kerajaan, merancang dan menyelaras
program pembangunan ekonomi dan sosial di negara kita. Selain diketuai oleh
seorang Menteri, setiap kementerian akan dibantu oleh Timbalan Menteri,
Setiausaha Parlimen dan Setiausaha Politik. Sesebuah kementerian biasanya
mempunyai jabatan pada peringkat pusat, negeri dan daerah. Jika seseorang
Menteri tidak diberikan tugas dalam kementerian tertentu akan dikenali sebagai
Menteri Tak Berportfolio, dan kementerian ini akan diberikan tugas-tugas khas
oleh Perdana Menteri.
Segala pandangan anggota akan
dikemukakan semasa mesyuarat diadakan, dan keputusan yang dicapai dalam
mesyuarat mestilah mendapat sokongan daripada semua Menteri. Setelah mencapai
persetujuan, rancangan tersebut akan dibentangkan dalam Parlimen. Jemaah
Menteri hendaklah bertanggungjawab kepada Parlimen kerana mereka adalah
terdiri daripada Ahli Parlimen, maka menjadilah tanggungjawab mereka
untuk mempertahankan tindakan yang diambil oleh kerajaan di Parlimen. Seseorang
menteri merupakan pembawa usul atau rang undang-undang kerajaan, oleh yang
demikian, peranan Menteri-menteri adalah penting.
Perkhidmatan awam
Perkhidmatan awam yang diketuai
oleh Ketua Setiuasaha Negara bertanggungjawab mengawasi perjalanan kementerian
dan jabatan kerajaan. Pada Peringkat Kementerian, pentadbirannya diketuai oleh
Ketua Setiusaha Kementerian, beliau akan dibantu oleh kakitangan kerajaan yang
dikenali sebagai kumpulan pegawai perkhidmatan awam. Semua kakitangan ini
bertanggungjawab melaksanakan dasar dan tugas yang ditetapkan oleh kerajaan.
Bagi Jabatan Kerajaan pula, ia diketuai oleh Ketua Jabatan yang dikenali dengan
gelaran Ketua Pengarah.
Terdapat juga badan-badan
kerajaan yang dikenali sebagai Badan Berkanun, badan-badan ini merupakan badan
separuh kerajaan yang mempunyai kuasa autonomi tertentu, dan mempunyai
peruntukan kewangan sendiri. Badan Berkanun ini mempunyai berbagai-bagai tugas
dan tanggungjawab yang besar untuk mempercepatkan pentadbiran dan program
pembangunan di bawah rancangan 5 tahun kerajaan. Badan ini ditadbir oleh sebuah
Lembaga Pengarah yang bertanggungjawab kepada Menteri yang berkenaan.
Majlis Raja-raja
Majlis Raja-raja mengandungi Yang
Di-pertuan Agong dan semua Raja Melayu (kesemua 9 negeri Melayu), dan majlis
ini ditubuhkan pada tahun 1948. Seperti yang tercatat dalam Perkara 38,
Perlembagaan Persekutuan, tugas majlis ini adalah:
a) Memilih atau memecat Yang Di-pertuan Agong dan Timbalan
Yang Di-pertuan Agong bagi negara Malaysia mengikut peruntukan-peruntukan
Jadual Ketiga, Perlembagaan Persekutuan.
b) Mempersetujui atau tidak mempersetujui supaya apa-apa
amalan, perbuatan atau upacara agama meliputi seluruh negara Malaysia.
c) Mempersetujui atau tidak mempersetujui apa-apa
undang-undang atau memberi nasihat mengenai apa-apa pelantikan menurut
Perlembagaan Persekutuan yang memerlukan persetujuan Majlis Raja-raja atau yang
dikehendaki dibuat selepas berunding dengan Majlis Raja-raja.
d) Menimbangkan perkara-perkara berkaitan dengan dasar negara dan apa jua
perkara yng difikirkan perlu.
Dalam proses pemilihan atau
pemecatan Yang Di-pertuan Agong dan Timbalan Yang Di-
pertuan Agong, hanya raja-raja
berhak mengundi. Yang Di-pertuan Agong akan diiringi oleh Perdana Menteri
manakala Raja-raja dan Yang Dipertua Negeri akan diiringi pula oleh Menteri
Besar dan Ketua Menteri masins-masing, semasa Majlis Raja-raja membincangkan
perkara yang berkaitan dengan dasar negara.
Ketua Audit Negara
Setelah berunding dengan Majlis
Raja-raja, atas nasihat Perdana Menteri, Ketua Audit akan dilantik oleh Yang
Di-pertuan Agong. Tugas utama Ketua Audit ialah mengaudit dan membuat laopran
mengenai Akaun Persekutuan, Akaun Negeri, Akaun Pihak Berkuasa Awam dan juga
badan-badan lain yang mentadbir wang negara. Akaun-akaun tersebut perlu diaudit
untuk memastikan bahawa semua perbelanjaan awam adalah dibuat dengan cara yang
lengkap dan berkesan bagi maksud-maksud yang diluluskan oleh Parlimen. Di bawah
peraturan-peraturan Majlis Mesyuarat Dewan Rakyat, Jawatankuasa Kira-kira Wang
Negara akan ditubuhkan bagi mempertimbangkan Laporan Ketua Audit.
Suruhanjaya
Terdapat dua jenis suruhanjaya
tetap yang dibenarkan oleh Perlembagaan Persekutuan, iaitu Suruhanjaya
Pilihanraya dan Suruhan-suruhan Perkhidmatan awam. Suruhanjaya adalah berbeza
dari komponen yang lain dari segi kebebasan untuk menjalankan tugas. Atas pertimbangan
Yang Di-pertuan Agong, nasihat dari Perdana Menteri dan juga setelah berunding
dengan Majlis Raja-raja, barulah pelantikan ahli-ahli akan dibuat oleh Yang
Di-pertuan Agong.
Untuk mengendalikan urusan
pelantikan ke dalam perkhidmatan awam, beberapa suruhanjaya telah ditubuhkan.
Suruhanjaya inilah yang akan mengendalikan kenaikan pangkat kakitangan
perkhidmatan awam, ia juga bertanggungjawab memantau disiplin kakitangan
perkhidmatan awam. Contoh-contoh suruhanjaya adalah Suruhanjaya Perkhidmatan Awam,
Suruhanjaya Pasukan Polis, Suruhanjaya Perkhidmatan Pendidikan dan juga
Suruhanjaya Perkhidmatan Undang-undang. Suruhanjaya sedemikian berbentuk tetap,
dan tempoh lantikan adalah 5 tahun atau mengikut budi bicara Yang Di-pertuan
Agong.
Terdapat juga suruhanjaya yang
berbentuk sementara, suruhanjaya tersebut ditubuh khas oleh kerajaan khusus
untuk mengkaji sesuatu masalah atau sesuatu perkara. Setelah suruhanjaya
tersebut selesai membuat perakuan-perakuan bagi menyelesaikan masalah-masalah
yang dikaji olehnya, ia akan dibubarkan.
No comments:
Post a Comment